Κορομηλάς

Επώνυμο οικογένειας αγωνιστών του 1821 και λογίων που έδρασαν μετά την απελευθέρωση. 1. Ανδρέας (1811 – 1858). Αγωνιστής του 1821 και εκδότης. Ήταν γιος του Χατζή-Λάμπρου Κόσκορη (βλ. 3.). Σε ηλικία δεκαπέντε ετών έλαβε μέρος στη μάχη του Χαϊδαρίου, όπου τραυματίστηκε. Έπειτα από το γεγονός αυτό μετέβη στο Παρίσι, όπου εργάστηκε στα εκδοτικά καταστήματα του φιλέλληνα Αμβρόσιου Φιρμίνου Διδότου (Ντιντό) και έμαθε την τυπογραφική τέχνη. Το 1830 ίδρυσε δικό του τυπογραφείο στην Αίγινα, με την υποστήριξη του Νεόφυτου Βάμβα. Οι πρώτες του εκδόσεις περιλάμβαναν μεταφράσεις τραγωδιών του Σοφοκλή και κείμενα του Νεόφυτου Βάμβα, καθώς και έργα του ίδιου. Το τυπογραφείο του Κ. ήταν το πρώτο αξιόλογο τυπογραφείο στην Ελλάδα, καθώς τα άλλα που λειτουργούσαν την περίοδο εκείνη τύπωναν μόνο εφημερίδες. Το 1836 ο Κ. μετέφερε τις τυπογραφικές του εγκαταστάσεις στην Αθήνα, στην οδό Ερμού, και σε μικρό χρονικό διάστημα αναδείχθηκε σε πρώτο εκδοτικό οίκο της Ανατολής. Χάρη στη στερεοτυπία που εισήγαγε, μπόρεσε να στοιχειοθετήσει το Ελληνικό Λεξικό του Σκαρλάτου Βυζάντιου και, αργότερα, πολλά άλλα επιστημονικά και εκπαιδευτικά βιβλία, προσφέροντας σπουδαίες υπηρεσίες όχι μόνο στην εκπαίδευση και στα γράμματα αλλά και στην τυπογραφία, καθώς στο τυπογραφείο του διδάχτηκαν την τέχνη όλοι εκείνοι οι οποίοι αργότερα ίδρυσαν σημαντικά τυπογραφεία στην Ελλάδα. Το 1844 άνοιξε υποκατάστημα στην Κωνσταντινούπολη με τη μορφή πρακτορείου βιβλίων, από το οποίο προμηθεύονταν βιβλία όλες οι ελληνικές επαρχίες που δεν είχαν ελευθερωθεί. Ο Κ. διέθετε, εξάλλου, πολύτιμη συλλογή βιβλίων, διαφόρων ξένων εκδοτικών οίκων, η οποία καταστράφηκε σε πυρκαγιά. 2. Δημήτριος (1850 – 1898). Δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Ήταν γιος του Ανδρέα (βλ. 1.). Σπούδασε στη Γαλλία και στη Γερμανία και, όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, ανέλαβε τη διεύθυνση του εκδοτικού οίκου του πατέρα του. Το 1873 ίδρυσε την Εφημερίδα, την οποία διηύθυνε έως το 1885, ενώ ταυτόχρονα ασχολήθηκε με τη συγγραφή θεατρικών έργων. Μετά την επιτυχία των έργων του, Φίλου εντολή και Έρως αντέρως, τα οποία παίχτηκαν από γαλλικό θίασο, αφοσιώθηκε στο θέατρο, αν και εξακολούθησε να ασχολείται με τη δημοσιογραφία ως πάρεργο. Παράλληλα, σε συνεργασία με τους αδελφούς Μιχαήλ και Σπυρίδωνα Λάμπρου, πρωτοστάτησαν στην ίδρυση του φιλολογικού συλλόγου Παρνασσός και ο ίδιος συνετέλεσε στην έκδοση του ομώνυμου περιοδικού του συλλόγου. Ο Κ. συνέβαλε σημαντικά στην ανανέωση του ελληνικού θεάτρου και ειδικότερα της κωμωδίας με την εισαγωγή του είδους του κωμειδυλλίου, του οποίου θεωρείται δημιουργός. Αντιπροσωπευτικό αυτού του είδους είναι το έργο του Η τύχη της Μαρούλας, το οποίο σηματοδότησε μια στροφή της ελληνικής δραματουργίας προς ηθογραφικά θέματα και την κωμωδία παρεξηγήσεων. Έγραψε διάφορα πεζογραφήματα και 23 θεατρικά έργα, τα κυριότερα από τα οποία είναι το ειδυλλιακό δράμα με τους φλογερούς δεκαπεντασύλλαβους Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας, Το ύδωρ της λήθης, Η κρίσις του Βοκχώρεως, Η κυρία Βεράντη κ.ά. 3. Λάμπρος (Αθήνα 1854 – 1923). Διπλωμάτης και δημοσιογράφος. Ήταν νεότερος γιος του εκδότη Ανδρέα (βλ. 1.). Σπούδασε φυσικομαθηματικά στο Τίμπινγκεν και επιδόθηκε στις πολιτικές μελέτες, στο Παρίσι. Όταν επέστρεψε στην Αθήνα, διορίστηκε διευθυντής του Εθνικού Τυπογραφείου και, αργότερα, γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών. Παραιτήθηκε, όμως, για να αναλάβει τη διεύθυνση της Εφημερίδας, που είχε ιδρύσει ο αδελφός του Δημήτριος (βλ. 2.). Το 1888 ο Κ. ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ασχολήθηκε με την εκμάθηση της τουρκικής γλώσσας και μελέτησε το διοικητικό σύστημα της Τουρκίας. Το 1904 διορίστηκε πρόξενος στη Φιλιππούπολη και έπειτα από λίγους μήνες διευθυντής του Γενικού Προξενείου της Θεσσαλονίκης, θέση από την οποία προσέφερε θετικές υπηρεσίες για την οργάνωση του Μακεδονικού Αγώνα. Το 1908 στάλθηκε ως πρεσβευτής στην Ουάσινγκτον. Εκεί εργάστηκε δημιουργικά για την οργάνωση του ελληνισμού των ΗΠΑ σε κοινότητες. Αργότερα, επί Ελευθερίου Βενιζέλου, ανέλαβε υπουργός Οικονομικών, το 1911 διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών και το 1913 διορίστηκε πρεσβευτής στη Ρώμη, απ’ όπου παραιτήθηκε το 1920. Έγραψε διάφορες οικονομολογικές μελέτες, που δημοσιεύτηκαν σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Οι πιο αξιόλογες τιτλοφορούνται Έσοδα και φόροι και Οικονομικά της Ελλάδος από το 1848 μέχρι το 1903. 4. Χατζή-Λάμπρος Κόσκορης. Ήταν κτηματίας και έλαβε μέρος σε διάφορες επιχειρήσεις του Αγώνα. Διακρίθηκε στη μάχη του Χαϊδαρίου (1826), όπου αιχμαλωτίστηκε και ανασκολοπίστηκε στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα, προς εκφοβισμό των πολιορκημένων στην Ακρόπολη.